شناسایی دو جابجایی کروموزومی گندم - چاودار 1al.1rs و 1bl.1rs در برخی ارقام گندم نان با استفاده از روش pcr اختصاصی

بازوی کروموزومی 1rs چاودار (secale cereale l.) منبع با ارزشی برای بهبود گندم نان (triticum aestivum l.) است. این بازو به شکل های مختلفی (1al.1rs, 1bl.1rs, 1dl.1rs) با کروموزوم های گندم جابجا شده است. جابجایی های 1al.1rs و 1bl.1rsنقش بیشتری در اصلاح گندم ایفا می کنند. گندم هایی با این جابجایی ها مقاومت بیشتری به تنش های زیستی و غیر زیستی دارند و حامل ژن هایی برای مقاومت به بیماری های زنگ زرد، زنگ قهوه ای، زنگ ساقه، سفیدک پودری و موزائیک مخطط گندم می باشند. علاوه بر این، وجود 1rs در ژنوم گندم وزن بیوماس ریشه و مقاومت به خشکی را افزایش می دهد. روش pcr اختصاصی ابزاری سریع و قابل اطمینان جهت شناسایی جابجایی های گندم- چاودار است. با استفاده از 3 نشانگر اختصاصی چاودار شامل “ryer3/f3”، “o-sec5-a/o-sec5-r” و “paws5/s6”، حضور 1rs و توزیع دو جابجایی کروموزومی گندم- چاودار 1al.1rs و 1bl.1rs، در 66 رقم ایرانی و 70 اکسیشن خارجی مورد بررسی قرار گرفت. با استفاده از نشانگر “ryer3/f3”حضور 1rs در 15 رقم گندم نان (23%) و 2 اکسیشن گندم خارجی (3%) مورد تائید قرار گرفت. دو نشانگر “o-sec5-a/o-sec5-r” و “paws5/s6” برای تشخیص گندم ها با جابجایی های 1al.1rs و 1bl.1rs استفاده شد. با این دو نشانگر 1bl.1rs در 14 رقم گندم ایرانی (21%) و 2 اکسیشن خارجی (3%) شناسایی شد. شعله تنها رقم ایرانی بود (5/1%) که حامل 1al.1rs تشخیص داده شد و هیچ یک از اکسیشن های گندم خارجی چنین جابجایی را نداشتند.